Öğretmen Eğitiminde Drama

Bu çalışma, GÜEF Sınıf Öğretmenliği Ana Bilim Dalı son sınıf öğrencileriyle, ara sınav için yapıldı. (Kasım 2001)

Kurun adı Pedagojik Drama Dersi olarak geçmektedir. Kurun tanımında dramanın ünitelerle bağının kurulması vardır. Aşağıdaki uygulama soruları buna yönelik olarak tasarlandı.

Sorular:

Sekizli gruplar oluşturun. Aşağıdaki ürünlerden birini seçin. Seçtiğinizi üreterek yaşayan insanlarsınız

(Çay, fındık, pancar, pamuk, tütün, ayçiçeği, üzüm, zeytin, domates, patates.)

Bunu üretirken yaşadığınız üç durumu oynayacaksınız.

1. Seçtiğiniz ürünü üretiyorsunuz; en çarpıcı an’ı oynarken tabloyu dondurun.
2. Bir problem var, üretim duracak; belirlediğiniz bu sorunun en çarpıcı an’ını oynarken tabloyu dondurun.
3. Çözümünüzü oynayın. (Olayın yaşandığı sorun anından bir saat veya bir gün veya bir hafta veya bir ay sonrası)

Oyununuzu sunduktan sonra aşağıdaki planı tamamlayınız. Süreniz bir hafta. Oyuna hazırlanırken  ortaya çıkan önerileri planınıza ekleyebilirsiniz.

Plan:

Konu (Seçtiğiniz üretim alanı):……………..

Amaçlar: (Öğrenme ve hedef davranışlar)

1.

2.

Düşsel ortam: (Olayın geçtiği iç veya dış mekan)………….

Çerçeve: (Öykünün özeti)……………

Çocukların rolü: (Burada kendi rolleriniz)…………..

Öğretmenin rolü: (Burada varsa grup liderinin rolü)…………..

İŞLEYİŞ:

(Öğretmen olarak böyle bir etkinlik yapmak istediğinizde vereceğiniz olası komutları aşağıdaki yerlerine yazın. Devinimleri tarla işlerinden veya ürünün fabrika aşamasından alın. Kaynaklarınızdan yararlanabilirsiniz. )

Isınma: (Konsantrasyon, kasları çalıştırma, duyuları çalıştırma)

1…………………..

2………………….

İletişim:

1. Kendini duyumsama:……………….

b.İkili iletişim:……………………………

c.Grupla iletişim:……………………….

Grupla Doğaçlama Oluşumlar:

1.Seçtiğiniz konuda yaptığınız doğaçlamaları yazarak anlatın.

2.Bu doğaçlamalarda kullandığınız drama tekniklerini yazın: Öykü anlatımını bölerek canlandırma, tablo oluşturma, donmuş imge, az konuşma çok hareket, pandomim, vb.

Değerlendirme:

“Şunu da yapabilirdik” dediğiniz, oyunu geliştirici önerilerinizi ve aldığınız olumlu veya olumsuz eleştirileri yazın.

YANSITMA: (Başka ifade biçimlerine dönüştürme, transformasyon)

Yaşadığınız bu yaratıcı süreçten başka alanlara aktarma yaparak yeniden yaratmayı gerçekleştireceksiniz. Aşağıdaki beş başlıktan her birinde en az bir örnek etkinlik yaratınız.

Müzik ve Dans: 

a.Bilinen bir ezgiye, bu oyunda anlatılanları yerleştirerek şarkıya yeni söz yazın ve grup olarak bu şarkıyı söyleyin. Şarkıyı “anahtar sözcükte devinme” tekniğiyle birleştirin. Ya da,  şarkının yeni sözlerine uygun ritmik devinimlerle, dans ederek söyleyin.

b.Oyunu ritmik okuyuşlu bir tekerlemeyle anlatın. Bu tekerlemeyle ebe seçin veya  beden çalgılarıyla ya da ritim aletleriyle (sınıf içi seslerle olabilir) tekerlemeye eşlik edin.

c.Tekerlemenin ilk cümlesini tartımlayarak ritmik dem tutun, rondo veya kanon yapılarında ritim orkestrası kurun.

d.Tekerlemenin ilk satırının ritmini açığa çıkarın. (Heceleri ritim karelerine yerleştirin)

e.Oyunda geçen vokal veya çevre sesleri sanatsal formlarda (dem tutma, rondo, kanon) kullanarak beste yapın.

1. Bu sesleri, Hafif-Kuvvetli, İnce-Orta-Kalın ses, Uzun-Kısa ses, Ağır-Orta-Çabuk tempoda  sesler, Çıkıcı -İnici sesler gibi müziksel kavramlarla bağ kurmak üzere grafik sembollere dönüştürün.

g.Bu seslerin içerisinde durum ifade eden seslerden üçünü kullanarak kısa bir öykü yazın ve oynayın, oynarken seçtiğiniz sesleri efekt olarak kullanın.

Resim:

a.Oyunu seyirciye sunacaksınız, davetiye hazırlayın.

b.Bu ürünün festivali için basılacak kartpostalı veya afişi yapın,

c.Oyunu anlatan kitabın kapağını yapın,

d.Topladığınız ilgili materyallerle kolaj resim yapın,

1. Ürününüzün büyüme sürecini, aşamalarını anlatan sergi hazırlayın. (Çamur, plastik hamur, çizim vb. ile)
2. Oyunda kullanmak üzere maske ve aksesuar hazırlayın.
3. Oyun içinde kullanmak üzere artık materyallerden gereçler yapın.

h.Oyunu resimle anlatın. (Grupla ortak resim yapın. Bunun için ortaya bir tabaka resim kağıdı konulur. Resim, grupla tamamlanır.)

1. Bu köyde dokuyacağınız halıya ürününüzü ifade eden desenler hazırlayın.
2. Resimli karelerle üretim serüveninizi anlatın.

Matematik:

a.Üretiminizin her hangi bir aşamasında, ikinci devre (4. ve 5. sınıf) seviyesine uygun problem hazırlayın. Hazırladığınız problemin yaşandığı anı dramatize edin.

b.Ürünü satışa hazırlarken kutulayacaksınız. Kutuları, ideal ölçülere yakın metrik ölçümlerle veren alan problemi yaratın.

c.Kutuları yapın ve satış reyonu düzenleyin. Satışlarla ilgili problem yaratın ve bu reyonda problem çözdürün.

d.Ürünü yurt içi veya yurt dışına pazarlama servisi kurdunuz, siparişlerin hayali telefon görüşmelerini yaparken fiyatları verin, telefonun diğer ucundakiler hesap yapsın. Ürünün gideceği şehrin veya ülkenin  uzaklığı nakliye masrafına eklensin. (Dramanın sosyal bilgiler ve harita bilgisiyle birleştirilmesini sağlar.)

e.Nakliye kamyonlarının bu ürünü kaç gün veya kaç saatte sipariş veren yere ulaştıracağı üzerine problem yaratın. Kamyon şoförünün yolda ne kadar saat uyuyacağını, aralıksız kaç kilometre gideceğini problem içerisinde verin. (Trafik dersiyle dramanın bağını kurar)

f.Kamyon şoförünün gideceği şehirde karşılaşacağı olası hava durumuna göre yanına alacağı giysiyi verin. Bölgelere göre iklim farkı olduğu, hava  durumuna göre yavaş gidilmesi gerekebileceği, bu durumda kaç saat geç ulaşılacağı, vb. durumları drama içerisinde problem olarak hazırlayın.

Konuşma:

1. Bu ürünü radyoda tanıtan bir reklam hazırlayın ve seslendirin.
2. Hava raporu spikeri olarak ürününüze zarar verecek bir hava durumu için üreticileri uyarın.
3. TV spikeri oyunda yaşadığınız sorunu haber saatinde veriyor.
4. TV’de konuşmacı olarak siz seçildiniz, arkadaşlarınızın üretim sorunlarıyla ilgili size anlatacaklarını özetleyip kamera karşısında dile getirin.
5. Orta Oyunu tekniğiyle yeniden oyunlaştırın.
6. Karagöz-Hacivat tekniğiyle yeniden oyunlaştırın. Karagöz sahnesi ile baş, kol ve bacak eklemleri oynar olan kartondan Karagöz-Hacivat hazırlayın. Karagöz ve Hacivat için ikili diyalog yazın, rol paylaşarak seslendirin.
7. Kukla tekniği kullanın. Rollerinizi temsilen sembolik kuklalar hazırlayın, onları konuşturarak yeniden oynayın. Kukla yerine hazırladığınız maskeleri kullanabilirsiniz.
8. Soruna neden olan kahramanı (oyunda görünen veya görünmeyen) saptayın, SICAK SANDALYE tekniği ile onu sorgulayın. (Teknik için bkz. E.Y.Dramaya Merhaba, sh.194)

Yazma:

1. Oyununuzu öyküdeki kahramanlardan birinin gözüyle anlatın.
2. Gazete haberi olarak sorunu yazın.
3. Gazeteci olarak üreticilerle sorunlarını görüşeceksiniz, sorularınızı hazırlayın. Görüşme anını iki grup (gazeteci ve üreticiler) canlandırın ve görüşmeyi yazın.
4. Söz konusu ürünün kendi başından geçenleri (onun gözüyle)  öykü olarak yazın.
5. Sorunu ileteceğiniz ilgili makama bir dilekçe yazın.
6. Bu ürünün tanıtıldığı festivalde okuyacağınız coşkulu bir şiir veya metin yazın.
7. Bu ürünün faydaları üzerine makale yazın.
8. Oyuna hazırlanırken yaşadığınız komik durumları isim vermeden fıkra olarak anlatın ve diğer yazılarla birlikte okulun duvar gazetesinde yayınlayın.

Grup Üyeleri (İmza):    ……………….

Başarılar dilerim.

MS Word formatında kopyasını indirmek için buraya tıklayın.

Dikkat Yoğunlaştırma Oyunları Kursu

Eğitim Görevlisi: Mahiye Morgül

Katılımcılar: Altındağ ilçesinde görevli özel sınıf öğretmenleri

Kurs Süresi: 5 hafta, toplam  20 saat

Ders Süresi: 4 saat

Katılımcı Sayısı: 20-25 öğretmen

   1.Hafta:

Tanışma oyunları:

-İsimleri ipe dizme

-Beden çalgılarıyla ritmik isim söyleme

-İsim ekleme, çıkarma

-Dairede  şefin komutuna  uyma

-Konsere gittim, kiminle

-Dairede el vurarak isim yürütme

-İki tarafa isim yürütme

-Beden çalgılarıyla 2’li 3’lü 4’lü isim tartımları (ebenin doğaçlamasını taklit)

-“Sis dağı” türküsüyle horona davet

      2.Hafta:

Devinim oyunları:

-Tefle eş zamanlı el çırpma

-Müziğin sustuğu yerde eşine dokunma

-Anahtar sözcükte devinme

a-Aşure öyküsünde

b-“Okula başladık” şarkısında

c-“Neşeli günler” şarkısında (Nota isimlerinde)

d-Öykünün kahramanında (önerilen öyküyle)

e- “Bir kedi iki kedi” şarkısında, sayılarda

-Saatin tik tak’larını bedene yansıtma (“Saat” şarkısıyla)

3.Hafta:

Güven ve Duyuları çalıştırma oyunları:

-İkili eşlerle, eşini kör dolaştırma (Omuzdan, elden, parmaktan tutarak)

-Eşini sese yönlendirme

-Eşini sandalyeler arasında dolaştırma

-Dairede arkasındaki sesi alma

-Şefi tahmin etme

-Birlikte dalga olma, dalgayı büyütme küçültme

-Kuklama ses ver

-Ters oturuşlu dairede pozu yürütme

4.Hafta:

Duyu-Devinim-Bellek Kayıt oyunları:

-Mekanda saklı objeyi arama

-Sesin yönünü bulma

-Kuklanın iplerini kontrol etme

-Düşsel orkestra (Ellerim başımda şarkısına ekleme)

-Kardan adama kim ne taktı

-İzciyi giydir

-Örtü altındaki objeleri dokunarak tahmin etme

-Objeleri grupla sıralama

-Kim konuştu, kim sustu (Vokal sesle, çalgılarla)

-Arkadaşını sesinden bilme (kim eklendi, eklenme ve susma sırasını bilme)

-Kapatılan kartları çalma  (3-4-5-6 şehir adı ekleme)

5.Hafta:

         Grup oyunları:

-Oyun tekerlemelerinden yararlanma, “O piti piti” ile iletişim

-Grubun tınısını yakalama (koro tınısı elde etme)

-Sözcük yutma

-Kendi grubuyla buluşma (Seçtiği hayvan sesiyle, ritimle, ezgiyle)

-Oyunun kuralını bulma (23 Nisan şarkısıyla)

-Kendi oyununa kendin kural belirle

-Halk oyunlarıyla kaynaşma (Nare,Tini mini hanım)

-Anıtkabir seramonisi

Değerlendirme sohbeti ve yapılan etkinlikler üzerine görüşlerin alınması